De school is meer dan het gebouw

Gisteren is in Delft het project Ik mis je zo afgerond. Althans voor dit schooljaar!

In de ontvangstruimte op begraafplaats Jaffa pronkt het werk van de kinderen, de bundels met hun gedichten liggen klaar om gelezen te worden. Heel wat scholen hebben meegedaan, allemaal met hetzelfde programma, toch is geen bezoek gelijk. De kinderen zitten altijd vol vragen. 'Waar komt eigenlijk de naam Jaffa vandaan?' Frits Doeleman, teamleider van de begraafplaatsen in Delft, vertelt dat het waarschijnlijk een verwijzing is naar de oude havenstad van Palestina. Die stad werd als de poort naar het beloofde land gezien. Luchtig meldt hij dan dat het misschien een knipoog zou kunnen zijn naar een uitspraak: 'hij gaat voor Jaffa' werd er vroeger wel gezegd als iemands einde naderde.

De zon schijnt prachtig door het groen van de oude bomen; onder het lopen zegt een jongen 'dan heetten de begraafplaatsen van de Romeinen zeker Latijn? Want die zeiden: aan het eind van je Latijn!'

Na de rondleiding en de ontmoeting met twee verhalenvertellers is er het binnenprogramma. Tijdens het filosoferen gaat het over het naderende afscheid van deze groep acht. Ze zijn op school druk met de musical.

Waarvan neem je afscheid, als je van school gaat? Van de school, de kinderen uit de klas, de juf. En van de meester! Ja, ja, ook van de meester. En van je beste vriend of vriendin, als die naar een andere middelbare school gaat.

Hoe zit dat eigenlijk met afscheid: is er een verschil in afscheid nemen van de school en afscheid nemen van je beste vriend of vriendin? Ja, het is anders, zeggen ze; je mist ze allebei, maar het is wel verschillend. Wel moeilijk om woorden te vinden voor dat verschil. De school, daar kan je zo naar toe, die kan je vaker zien - als ie niet gesloopt wordt. Je weet dat hij er staat en dat blijft zo. Maar, zegt een ander, het is misschien helemaal niet zo verschillend. Want de school is niet alleen het gebouw. Het is ook alles wat er bij hoort, de kinderen, de sfeer. En daar zijn je beste vrienden een deel van.

Het is ook de tijd die je er hebt gehad, zegt een meisje. Want ook als je er later langs fietst, het wordt nooit meer zo als het nu binnen voor je is.

Dankjewel, groep acht, en veel succes!

Wil je meer weten over dit project? Informatie kun je krijgen bij de VAK, Centrum voor de Kunsten in Delft. http://www.vak-delft.nl/

Opnieuw Frederick

Gisteravond kroop de kleine muis Frederick opnieuw even uit zijn prentenboek.

Omdat de gemeente Zoetermeer het voorlezen op school graag een impuls wil geven organiseerde de bibliotheek Zoetermeer een avond met inspirerende workshops. Twee groepen - ruim veertig leraren - warmden zich aan Fredericks verzameling zonnestralen en lieten zich daarna graag verleiden tot een filosofisch gesprek. Is er een verschil tussen verzamelen en bewaren, vroeg de ene groep zich af. In de andere groep werd er nagedacht over sparen en verzamelen. Dat zit dicht bij elkaar, maar het is niet inwisselbaar, vonden sommigen. Je begint met sparen, en dat stopt een keer. Klaar. Want je hebt alle gogo's, alle voetbalplaatjes. Het boek met de plaatjes verdwijnt in de kast. Als het er jaren later uitkomt, kan het misschien op een verzamelbeurs terecht komen. Dan is sparen opeens verzamelen geworden! Met verzamelen ben je nooit klaar. Want je wilt je verzameling altijd weer aanvullen. Met dat ene bijzondere doosje, of nog een bijzonder lieveheersbeestje. Geen echt beestje, dat niet. Maar wel als postzegel, broche of koelkastmagneet. En als je het zelf niet doet, brengen anderen wel weer iets voor je mee. Verzamelen gebeurt met een bepaalde gedrevenheid, werd er gezegd, en daar is een mooi passend woord voor: verzamelwoede. En verzamelen heeft ook iets van doen met emotie, een emotionele waarde. Waarom eigenlijk? Door dat aspect verder te verkennen, verdiepte het onderzoek zich. Aan het eind keken we er samen op terug. Wat levert dat filosoferen nu op? Geen eenduidig antwoord, wel een mooie verzameling van ideeën en gedachten. En de herinnering aan dit gesprek. Die voor haar altijd, zei een deelneemster, gekoppeld zal blijven aan het boek van Leo Lionni. 'Als ik Frederick ga voorlezen, dan komt de verzameling van deze gedachten ook terug.'

Frederick bloosde, en boog, en zei verlegen: 'Ik weet het...'

Net verschenen: de eerste serie van vier lesbrieven 'Filosoferen met boeken'.

Voor meer informatie hierover kun je contact op nemen:marja@grootdenkraam.nl