Themawerk filosoferen

Het leuke van werken met een leerkrachtenteam dat je al lang kent, is dat je de mensen al lang kent. En dat je weet wat ze in huis hebben. Soms weet je dat als regelmatig invliegende coach zelfs beter dan zijzelf. Niks nieuws, zwemmend in een vissenkom ziet een goudvis ook niet altijd wat er allemaal te zien is. Maar daar heb je dus een coach voor…

Vandaag was ik weer te gast op basisschool Icarus om een studiemiddag filosoferen te verzorgen. Filosoferen met kinderen is een substantieel onderdeel van het onderwijs op deze Heemsteedse basisschool. De 'gewone' kneepjes van het vak: startvragen, doorvragen, op zoek naar verdieping in een gesprek, die kennen ze daar al lang. Vandaag liet ik hen kennismaken met het fenomeen themawerk. Op basisschool het Mozaïek in Delft gebruik ik deze manier van werken al een tijdje. Tien weken lang werkt een groep rond een veelomvattend thema. In die periode geven de kinderen ook alles wat er verzameld is aan ideeën en gedachten concreet vorm. In een spel, een boek of in een panorama. Daarmee kunnen ze ouders of andere kinderen uitnodigen om mee te denken, of er op zijn minst van mee te genieten. Deze aanpak is in Delft een doorslaand succes. Na een korte introductie werkte men op de Icarus in kleine groepjes aan stappenplannen voor denkspelen, filosofieboeken en een panorama - van papier, klei of misschien wel digitaal…

Het leuke van werken met een team dat je al lang kent is ook dat je weet dat je er weer komt. En hen van feedback mag voorzien. Maar ook van complimenten! Dik verdiend, mensen van de Icarus. Er staan de kinderen wederom mooie dingen te wachten tijdens het filosoferen op jullie school!

Meer weten? Stuur een mailtje naar marja@grootdenkraam.nl

Lof

Wat is belangrijk in mijn werkkamer? Een bureau met goed passende stoel, voldoende (boeken)kasten met naslagwerken, handige tijdschriftencassettes, mijn laptop, muismat en muis, printer, papier in vele kleuren en modellen, een papiersnijder, een inbindmachine en een bijna eindeloze rij aan attributen als pennen, potloden, gummen, puntenslijper, paperclips, plakband, stiften, nietjes, nietmachine, ontnieter - met vleugeltjes en scherpgetande kaken - … en: misschien wel het allerbelangrijkste, mijn perforator. Want wat zou ik zijn zonder… een gatenloos mens met stapels documenten die nergens een plek vinden dan, ja, op een stapel. Ik moet er niet aan denken, oeverloos, eindeloos zoeken, een chaos aan uitwaaierende vellen, en stel je voor dat de telefoon gaat en ik heb iets nodig …

Tijdens een van mijn eerste baantjes, een kantoorbaantje, leerde ik de werking van dat apparaat perfect doorgronden. Mijn taak daar was voornamelijk het ordenen en archiveren van vele boekhoudkundige stukken. Kennelijk haakten mijn toenmalige leidinggevenden (de cheffin en de sous-chef) meer naar het Frans dan naar het Engels, want de telmachine was er calculateur en de papierversnipperaar déchiqueteuse. Vreemd genoeg heette de perforator er niet perforatrice, maar gatelateur. Gatelateuren waren daar in meerdere uitvoeringen: met twee, vier en drieëntwintig gaten.

Met twee en vier gaten, die heb ik hier ook. Ik ben wat minder van de ringband. Maar ik moet bekennen dat het onvolprezen instrument hier ook nog steeds gatelateur heet . Vandaag mag hij een keer extra in het zonnetje. Lof voor de perforator: voer voor psychologen?

Over sprookjes en tekeningen

Op een zachte reuzenpoef in een knusse ruimte luisterde ik ademloos naar een van mijn lievelingssprookjes. Heerlijk om weer eens voorgelezen te worden!

Daarna ging ik natuurlijk net als de andere deelnemers aan de dagworkshop aan het werk. 'Teken maar een moment uit het verhaal: het moment dat je opviel, of raakte.' Lang geleden dat ik op mijn knieën zat met een groot vel papier voor me en dozen vol kleurkrijt, waskrijt, pastelkrijt, potloden…. Onder mijn handen verscheen een grote glanzende kikker. Langzaam klom hij de trap van het paleis op. Splasj, splasj. Een bruin modderspoor bleef achter op de glanzende marmeren treden. Bovenaan de trap was een enorme eikenhouten deur, met een gouden deurknop…

Bij het bespreken bleek ieder detail in de tekening te duiden vanuit symboliek. En tot mijn verrassing waren alle details samen parallel aan iets dat mij erg bezighoudt: de contouren van een verandering in mijn omgeving, die zich steeds duidelijker beginnen af te tekenen.

En dat was nog niet alles. Bleef ik tijdens het tekenen van een volgende opdracht nog even denken: wat ga ik tekenen, hoe, en waarom, daarna ging het korte verhaal dat ik er over moest schrijven met mij aan de haal. De woorden tuimelden achter elkaar uit mijn pen en binnen no-time stond er een sprookjesachtig verhaal op papier. Ook dat stond bol van symboliek. Met hart en hoofd vol kwam ik ’s avonds thuis. Dankjewel Heleen! Deze werkwijze past bij mij, en bij mijn werk, ik ga er zeker gebruik van maken…

Sprookjes, de symbolische werking: een workshop van Heleen Hoezen. Warm aanbevolen voor wie op een andere manier naar kinderen wil kijken, of er op een andere manier mee wil communiceren. En niet alleen voor wie van tekenen en van sprookjes houdt!

Meer weten? Kijk op www.hhkindertherapie.nl

Tekening (fragment): Marja van Rossum