In een uitverkochte zaal in het Haags Filmhuis zag ik deze week de documentaire Ce n'est qu'un début - Just a beginning. Deze Franse documentaire schetst een beeld van de kleuterklas van juf Pascaline, waar wekelijks filosofie op het programma staat.
Kunnen kleuters filosoferen? Een veelgehoorde vraag. Het antwoord is ja, en deze film bevestigt dat: als je goed kijkt en luistert! Want veel vaker zijn het de volwassenen die het niet kunnen, durven herkennen, niet willen geloven of accepteren dat zulke jonge kinderen hiertoe in staat zijn. Ook deze avond, in de bioscoopzaal klonk soms dat ongelovig lachen, alsof het ging om een mega-uitzending van het verschrikkelijke kinderen kleinhoudende en oudersplezierende ‘praatjesmakers’. Filosoferen en humor gaan prima samen, er wordt vaak en veel bij gelachen: maar nooit om de manier waarop een kind iets zegt, of omdat het ‘wijs’ klinkt, waarmee eigenwijs of te wijs bedoeld wordt…. !
De mensen achter deze film zijn dan ook niet de minste op gebied van de kinderfilosofie. Duidelijk is dat enkele van hen verantwoordelijk zijn voor de rubriek Les p’tits philosophes in Franse kindertijdschrift Pomme d’ Api.* De werkwijze in deze Ateliers philosophiques komt er globaal op neer dat de kinderen eerst een grote filosofische vraag krijgen voorgelegd, waarop ze vrijuit brainstormen. Juf Pascaline volgt daarna de opmerkingen van de kinderen, en vraagt door, ze stimuleert hen om samen na te denken en door te denken op elkaars antwoorden. In het begin blijkt dat best lastig en vooral onwennig. Het valt daarom zelfs weleens helemaal stil. Maar gaandeweg gaat het soepeler. De kleuters proberen vol enthousiasme antwoorden te vinden op die grote vragen. Wat is dat: liefde, macht, dood, een baas? Wat is intelligent? Ze delen hun gedachten, en verhelderen ze met voorbeelden uit hun eigen leefomgeving. Daarbij komt ook de Nutella uit de koelkast ter sprake. En ja, soms hoor je de ideeën van ouders in de woorden van de kinderen doorklinken. Maar gaandeweg zoeken ze hun eigen pad.
Alle respect voor juf Pascaline en voor deze kinderen die met elkaar filosoferen, het leren met vallen en opstaan - voor het oog en oor van de camera. Een film om van te houden.
*Deze pagina’s zijn in Nederland in bewerkte vorm verschenen in het tijdschrift POMPOEN.
Wie meer wil weten over de achtergronden : http://www.cenestquundebut.com/
De Nederlandse trailer is te zien op Youtube:http://www.youtube.com/watch?v=RmOfWwSif2o
FOTO http://en.unifrance.org/movie/31286/just-a-beginning/photographs#7
Geen opmerkingen:
Een reactie posten